10^de Kopzenuw: de nervus vagus

Hieronder wordt ingegaan op de functionaliteit van de 10^de kopzenuw, de nervus vagus. De nervus vagus is één van de 12 kopzenuwen. Andere namen die aan de 12 kopzenuwen worden gegeven zijn: Craniale zenuwen of nervus Craniale (CN). Kopzenuwen kunnen een sensorische functie (gevoelsfunctie) en/of een motorische functie hebben.

Nervus vagus

De nervus vagus is een hele belangrijke zenuw met een zeer uitgebreid en strek vertakt netwerk. De nervus vagus geeft parasympatische zenuwvezels af naar alle organen behalve de bijnieren. Het wordt ook wel DE parasympatische zenuw genoemd. De nervus vagus controleert ook een aantal skeletspieren, de m. levator veli palatini, spieren in de keel (m. salpingopharyngeus, m. palatopharyngeus, m. pharyngeal constrictors) en spieren in de larynx.

De 10^de kopzenuw is o.a. verantwoordelijk voor:

• De hartslag
• De peristaltiek van de darmen
• Zweten
• Het openhouden van de larynx, zodat geademd kan worden
• Spierbewegingen in de mond, zodat spreken o.a. mogelijk is.

Aftakkingen van de 10^de kopzenuw

De aftakkingen van de 10^de kopzenuw gaan naar bijna alle organen (zie afbeelding). Het gaat te ver om deze hier allemaal te bespreken. Om echter een impressie van het belang van deze zenuw te geven, wordt kort een aantal aftakkingen die effect hebben op het functioneren van het hart besproken.

De rechter tak van de nervus vagus innerveert de SA-knoop (de natuurlijke pacemaker van het hart) en kan bij parasympatische hyperstimulatie leiden tot brady-aritmieën, wat een langzame onregelmatige hartslagen zijn.

Overstimulatie van de linker tak van de 10^de kopzenuw maakt het hart gevoeliger voor AV-knoop blokkades. Dit betekent dat de signalen die normaliter van de kamer naar de boezem van het hart lopen, vertraagt of gestopt worden. Voor het rondpompen van het bloed is het hart afhankelijk van de elektrische signalen en dus van een goede zenuwinnervatie.

De functies van de nervus vagus

De functies van de nervus vagus op een rij:

• een rol in de aansturing van bijna alle organen
• een rol in de aansturing van enkele skeletspieren
• een rol om ontstekingen te voorkomen (via acetylcholine, zie afbeelding)
• een rol om aanwezige ontstekingen te reduceren
  • stimulatie van de n.vagus reduceert ontstekingen
• een rol om om dingen te onthouden, dus geheugenvorming
• een rol bij de ademhaling
• een rol bij de hartritme
  • overstimulatie van de nervus vagus kan ook leiden tot flauwvallen.
• een rol bij ontspanning
• een rol in de communicatie tussen darmen en hersenen

Symptomen nervus vagus

De symptomen die gepaard kunnen gaan bij een afwijkend functioneren van de 10^de kopzenuw zijn afhankelijk van het niveau van verstoring. Het is dus belangrijk om te weten waar of in welke vertakking de signaalverstoring van de geleiding plaatsvindt. Uit bovenstaande tekst en afbeeldingen wordt de reikwijdte van de symptomen al duidelijk, mede doordat de nervus vagus bijna alle organen in het lichaam aanstuurt. Een onregelmatig hartritme is als een voorbeeld gegeven. Een andere voorbeeld is een verstoorde darmperistaltiek.

Hoe kan de functionaliteit van deze 10^de kopzenuw verbeterd worden?

Een zachte behandelmethode die de functionaliteit van het zenuwstelsel beïnvloed is neurale integratie. De potentie die er ligt om alles weer met elkaar te laten functioneren en communiceren is groot. De kunst is om erachter te komen wat maakt dat deze kopzenuw niet optimaal functioneert, op welk niveau er signaalverstoring plaatsvindt en dit vervolgens te behandelen. De kennis en vaardigheden om dit op te sporen zijn in de praktijk aanwezig.

Voor meer informatie over neurale integratie als lichaamstherapie zie aub de link neurologie. Een Engelstalige uitleg kan op deze Engelstalige pagina gevonden worden.

Geïnteresseerd in een behandeling van het zenuwstelsel? Dan nodig ik u uit om een afspraak te maken. Op de contactpagina vindt u de contactgegevens en een routebeschrijving.

Voor meer informatie zie aub ook de pagina over neuroplasticiteit van de hersenen en over de zenuwen en het zenuwstelsel.